Nekrologi i klepsydry są formą zawiadomienia o czyjejś śmierci. Zawierają podstawowe informacje o zmarłej osobie, wskazują też datę i miejsce pogrzebu. Różnica między nekrologiem i klepsydrą wynika ze sposobu upublicznienia tych zawiadomień. Nekrologi zwyczajowo zamieszcza się w prasie, natomiast klepsydry pojawiają się w miejscach publicznych takich jak dom osoby zmarłej i jego okolica, słupy ogłoszeniowe, specjalne tablice i wyznaczone do tego celu miejsca na cmentarzach.
Historia nekrologu
Termin „nekrolog” pochodzi z greki, jest wynikiem połączenia słów „nekros” (zmarły) i „logos” (słowo). Współczesna forma „słowa o zmarłym” wywodzi się ze średniowiecznego rodzaju dokumentacji nazywanego „nekrologium”, a będącego w tamtych czasach spisami zmarłych, tworzonymi według porządku kalendarzowego. Natomiast nekrologia wywodzą się ze spisów, które od VII wieku pojawiały się na marginesach sakramentarzy, kalendarzy i martyrologiów. W Polsce nekrologi stały się szerszą formą przekazu w drugiej połowie XIX wieku, równolegle do zjawiska kulturowego polegającego na stylizacji grobów – stawianiu popiersi zmarłych, posągów aniołów itp. Pierwsze nekrologi, które łączyły funkcje biograficzną i informacyjną pojawiły się w prasie około 1810 roku.
Organizacja nekrologu
Aktualnie funkcją nekrologu jest informacja o śmierci konkretnej osoby oraz wskazanie miejsca i czasu uroczystości pogrzebowej. Wśród elementów graficznych nekrologu mogą się znajdować elementy religijne oraz ozdobne – czarna ramka, ozdobne litery, krzyż, czarne liście palmowe. Oprócz tego nekrologi zawierają zazwyczaj kilka słów opisujących zmarłą osobę i okoliczności śmierci oraz wyrazy współczucia dla bliskich. Współcześnie przyjmuje się także, że artykuły prasowe, audycje radiowe i programy telewizyjne również zasługują na miano nekrologu, stanowiąc po prostu jego rozbudowaną formę.
Czym różni się klepsydra od nekrologu?
Klepsydry są nośnikami bardzo podobnymi do nekrologów – zawierają te same informacje. Różnica między klepsydrą a nekrologiem polega na tym, że klepsydry rozwiesza się w miejscach publicznych, takich jak ściany domu gdzie mieszkała zmarła osoba, słupy ogłoszeniowe, przedsionki świątyń w pobliżu ostatniego miejsca zamieszkania. Klepsydry umieszcza się także w miejscach, w których zmarła osoba przebywała jako osoba publiczna – na przykład w szkole, lub uczelni jeśli była nauczycielem, bądź profesorem albo w firmie, gdzie osoba zmarła pracowała. Klepsydry są tak rozwieszane, by jak najwięcej ludzi mogło je zobaczyć i dowiedzieć się o odejściu danej osoby. Mianem klepsydry określa się także informację w lokalnej prasie oraz wiadomość w internecie. Nazwa „klepsydra” wywodzi się od narzędzia do odmierzania czasu, którego rysunek znajdował się na kartkach pogrzebowych z informacją o śmierci danej osoby.
Oferta powiadomień – usługi pogrzebowe Szczecin
Ponieważ zarówno nekrologi jak i klepsydry są dziś zwyczajowymi formami powiadamiania o odejściu bliskiej osoby, zakłady pogrzebowe w Szczecinie zajmują się na życzenie ich formułowaniem zgodnie z wytycznymi rodziny osoby zmarłej, lub grona najbliższych przyjaciół. Z jednej strony można tu mówić o pewnej tradycji, bo we współczesnej perspektywie nekrologi jako powiadomienia o odejściu i pogrzebie są czymś, co w przestrzeni społecznej funkcjonowało „od zawsze”. W gruncie rzeczy nawet nasze najstarsze pokolenia nie znają relacji z czasów, w której nekrologów nie używano. Z drugiej strony rozwój społeczeństwa doszedł do poziomu, w którym zawiadomienie o nadchodzącej ceremonii pogrzebu to nie tylko prasa i tablice informacyjne, ale także internet i elektroniczne systemy powiadamiania. Czytelnictwo papierowej prasy codziennej sukcesywnie maleje na rzecz cyfrowych i mobilnych zamienników, w konsekwencji szczecińskie firmy pogrzebowe oferują swoim Klientom usługę e-nekrologu.
Nowoczesny nekrolog – powiadomienie o dacie i miejscu pogrzebu
Prasa codzienna nie ma już tylu czytelników, co np. dekadę temu toteż umieszczając nekrolog w lokalnym dzienniku nie mamy pewności, że znajomi osoby zmarłej, z którymi nie mamy kontaktu dowiedzą się o nadchodzącym pogrzebie. Nie zawsze jest też możliwość skorzystania z książki adresowej zmarłego i powiadamianie po kolei wszystkich, których się w niej znajdzie. Podobnie wygląda sprawa wysyłania powiadomień. Domy pogrzebowe w Szczecinie mając doświadczenie w kwestii powiadamiania potencjalnych żałobników oferują elektroniczną formę nekrologu, która od strony estetycznej prezentuje się znacznie praktyczniej od swojej starszej, papierowej wersji. Można na niej umieścić zdjęcie osoby zmarłej wraz z najważniejszymi informacjami takimi jak nazwisko, imię, daty urodzin i śmierci, datę i godzinę oraz miejsce pogrzebu. Dodatkowo e-nekrologi mają opcję, której nie było w wersji papierowej, a mianowicie opcję udostepnienia.
E-nekrolog – popularne rozwiązanie
Powiadomienie o zgonie i pogrzebie można udostępnić w internecie na przykład na forum gdzie udzielała się zmarła osoba. Oprócz tego media społecznościowe pozwalają każdej osobie wskazać kogoś, kto będzie się zajmować jej profilem w social-mediach po jej śmierci. Dzięki temu e-nekrolog może się pojawić na stronie, która do tej pory gwarantowała kontakt ze zmarłym, a dziś pozwoli dotrzeć z powiadomieniem o pogrzebie do niemal wszystkich jej znajomych. W ten sposób e-nekrolog spełnia swoją funkcję lepiej od tradycyjnego. Część zakładów pogrzebowych w Szczecinie nie pobiera opłat za usługę e-nekrologu, co również jest zaletą tej formy przekazu. Informacja w prasie codziennej wymagała wykupienia miejsca, nie gwarantując że powiadomienie o pogrzebie dotrze do wszystkich zainteresowanych. Nekrolog elektroniczny jest skuteczniejszy, a przy tym bardzo taktowny.